Het verliezen van een ouder is voor jongeren een levensveranderende en schokkende gebeurtenis. Desondanks rust er een taboe op het rouwproces. Charlie Ubbens en Madelon Richmond doorbreken de stilte.

Ieder mens beleeft het verliezen van een ouder op een andere manier, zegt schrijver en journalist Lisanne van Sadelhoff tegen RTL. Zij schreef na het verliezen van haar moeder het boek: Je bent jong en je rouwt wat, het handboek dat ze zelf graag had willen lezen. “Iedereen in mijn omgeving denderde door, maar mij lukte dit niet meer.”

Vooral voor jongeren is het rouwproces zwaar: ze worden bij iedere nieuwe fase in hun leven met het verlies geconfronteerd. Toch wordt er door hen weinig over gesproken. Aan RTL vertelde Van Sadelhoff: “Tegenwoordig praten we over alles. Er ligt bijvoorbeeld allang geen taboe meer op seks. Maar over rouwen hebben we het niet.” Net als Lisanne ervaren Charlie Ubbens en Madelon Richmond een groot taboe rondom rouw onder jongeren. Met het delen van hun ervaringen hopen ze het onderwerp bespreekbaarder te maken.

Charlie Ubbens (24)

Charlie verloor haar moeder anderhalf jaar geleden aan kanker. Bij de diagnose, die haar moeder drie jaar geleden kreeg, werd meteen duidelijk dat het ongeneeslijk was. Charlie wilde hier echter niet zomaar aan toegeven: “Ik ben al die tijd heel hoopvol geweest. Dat werkte voor mij als overlevingsmechanisme. Ik dacht: Als ik tegen mezelf zeg dat ze er straks niet meer is, dan voelt dat als opgeven.”

Van een onbezorgd leven werd Charlie de volwassenheid ingeslingerd: “Ik had weinig zorgen en woonde in een studentenhuis waar het vooral over feestjes, jongens en meisjes ging. En ineens speelde er veel meer in mijn leven dan alleen plezier.” Het zorgde ervoor dat ze zich niet meer thuis voelde in haar woning met vijftien man en ze verhuisde naar een rustiger en meer ‘volwassen’ appartement.

 ‘Ik wilde op een boerderij gaan wonen. Terug naar de natuur: daar draait het om, dacht ik’

Na het verlies stond haar leven op zijn kop: “Alsof de fundering onder mij werd weggerukt. Vriendschappen ging ik anders bekijken en ik dacht na over wat ik eigenlijk in het leven wil.” Het voelde als een midlifecrisis op haar 23e: “Ik wilde op een boerderij gaan wonen op het platteland. Terug naar de natuur: daar draait het om, dacht ik.”

Daar kwam ze echter van terug, waarna ze probeerde haar leven weer op te pakken. Haar omgeving kon er in het begin lastig mee omgaan: “Mensen behandelen je echt met fluwelen handschoentjes. Op een gegeven moment was ik bij een diner met vrienden, een paar maanden na het overlijden, en niemand benoemde het of vroeg hoe het met me ging. Ik denk uit een soort angst, van: oei we gaan het er maar niet over hebben, want anders wordt Charlie verdrietig. Terwijl ik juist dacht: dit is op dit moment zo belangrijk in mijn leven, hoe kan je dit niet benoemen!?”

Het verliezen van haar moeder heeft haar kijk op het leven veranderd: “Ik ben me gaan realiseren dat je echt moet kiezen voor dingen die je leuk vindt, omdat het leven kort is. Bezig zijn met dingen waar ik gelukkig van word is voor mij nog wel de grootste troost. Je moet het echt uit jezelf halen.” Een les die ze van haar moeder leerde is om schoonheid te zien in de kleine dingen. “Mijn moeder genoot heel erg van de glinstering van de zon op de zee. Dat zie ik nu ook door haar ogen.”

Madelon Richmond (26)

Ook Madelon verloor haar moeder op jonge leeftijd. Ze was vijftien toen haar moeder gediagnosticeerd werd met borstkanker. Zeven jaar lang probeerde Madelon zoveel mogelijk thuis te zijn: “Samen met mijn vader heb ik met alle macht de zorg gedragen over mijn moeder. Ik was in het begin voorzichtig, hield rekening met alles en moest van mezelf meer thuis zijn. Maar ik was ook een puber die zich wilde afzetten van haar ouders, waardoor ik ook af en toe boos werd en ruzie maakte met mijn moeder.”

‘Pas een week voordat ze stierf realiseerde ik me: ze gaat dood’

In de zeven jaar van het ziek zijn leek het telkens behandelbaar en Madelon hield dan ook lang hoop: “Pas een week voordat ze stierf realiseerde ik me: ze gaat dood.” Na het overlijden belandde ze net als Charlie in een kleine crisis: “Ik raakte in de war en ging door een spirituele fase. Ik kreeg soms het gevoel dat ze bij me was, bijvoorbeeld als ik in mijn eentje op de bank zat en aan haar dacht. Alsof haar energie nog aanwezig was.”

De studie biologie heeft haar geholpen haar rationele kant weer terug te vinden. Wel is ze nog regelmatig verdrietig: “Als ik er te lang over nadenk en ik eenmaal huil kan ik vaak niet meer stoppen. Maar soms wil je het verdriet niet, omdat het zoveel pijn doet. Dan wil ik er niet aan denken, omdat er niks is wat ik kan doen. Op dat soort momenten denk ik: fuck de wereld.”

Gelukkig vindt ze troost bij haar vrienden: “Toen ze overleed hebben mijn goede vrienden alles uit hun handen laten vallen. Het heeft me ontzettend ontroerd hoe ze voor me klaarstonden.” Het belang van de mensen om haar heen is nu meer duidelijk: “Familie is nog belangrijker geworden en ik ben veel bewuster van mijn goede vriendschappen. De band met mijn vader is altijd al sterk geweest, maar nu zijn we nog closer.”

Met medewerking van Wessel Wierda.

---