Operatief iets aan je uiterlijk veranderen gebeurt niet alleen op latere leeftijd; ook millennials wagen zich eraan. Redacteur Rosa Hordijk sprak met twee jonge vrouwen over hun ervaringen met plastische chirurgie.
Borstvergrotingen, ooglidcorrecties en facelifts: het vormt slechts een deel van wat plastische chirurgie daadwerkelijk omvat. Volgens het online woordenboek is plastische chirurgie “een chirurgisch specialisme waarin men zich richt op het uit esthetisch en/of functioneel oogpunt aanpassen van het uiterlijk.” In dit artikel komen twee vrouwen aan het woord die beide plastische chirurgie ondergingen: de een om medische redenen, de ander uit esthetische overweging. “Je kunt jezelf het leven af en toe ook makkelijker maken.”
Denise Schiphorst (30) – borstreconstructie
Denise Schiphorst woont met haar twee kinderen en aanstaande man in het Zeeuwse Vlissingen. In het dagelijks leven werkt ze als barvrouw in een gezellige brasserie, maar in januari vorig jaar zag haar leven er een stuk minder rooskleurig uit. Na een ontdekking van het erfelijke BRCA-gen besloot zij een dubbele borstamputatie te ondergaan met een directe reconstructie. Het BRCA-gen zorgt namelijk voor een verhoogde kans op borst- en eierstokkanker. “Ik heb een DIEP-lap operatie gehad,” vertelt Schiphorst. Bij deze operatie wordt al het borstweefsel verwijderd en worden er van eigen buikvet direct nieuwe borsten gemaakt. Rond de tepels, navel en buik blijven littekens achter. “Het was een operatie die in totaal 10 uur heeft geduurd.”
In plaats van de DIEP-lap operatie kunnen mensen met het BRCA-gen ook kiezen voor een borstamputatie in combinatie met borstimplantaten. De keuze was voor Schiphorst niet lastig: “Een DIEP-lap is natuurlijker. Je zit dan niet met lichaamsvreemde producten en dat vond ik zelf prettiger.” Schiphorst stond daarbij nog voor een andere keuze: de grootte van haar gereconstrueerde borsten. Het werd naar eigen zeggen “een maatje groter” en daar is zij achteraf heel blij mee. “Ik denk dat er best mensen zijn die het niet durven te zeggen, maar wel denken: hé, heeft ze nou ineens grotere borsten?” Wanneer mensen vragen naar haar operatie, merkt Schiphorst dat ze zich laat leiden door de veronderstelling dat er meer onbegrip bestaat tegenover cosmetische chirurgie dan tegenover reconstructieve chirurgie. “Ik verstop mij toch een beetje achter het BRCA-gen. Als ik heel eerlijk ben, dan zijn mijn borsten nu wel een maatje groter omdat ik dat mooier vond, maar ik zeg altijd: ik had dat gen, dus ik kon niet anders.”
‘Het blijft ook een reminder aan een tijd die eigenlijk helemaal niet zo leuk was.’
Hoe blij Schiphorst ook is met de vorm van haar borsten, de operatie was mentaal veel zwaarder dan zij had gedacht: “Je bent nog geen 30 en je loopt zonder je natuurlijke borsten. Daarnaast wacht ik nog steeds op een tepelreconstructie.” Ook heeft de DIEP-lap een groot litteken achtergelaten op haar buik, dat ze niet had gehad als ze had besloten haar borsten niet te laten reconstrueren. “Soms kijk ik naar die littekens op mijn borsten en buik en denk ik: shit, wat heb ik gedaan? Het blijft ook een reminder aan een tijd die eigenlijk helemaal niet zo leuk was.”
Die tijd rekt zich uit over een lange periode. In 2016 werd al bekend dat Schiphorst, net als andere familieleden, drager is van het BRCA-gen. Vanaf die tijd tot en met haar operatie in januari 2020 moest Schiphorst elk half jaar voor controle naar het Erasmus Medisch Centrum. Het einde van deze controles is dan ook een van de positieve gevolgen van de operatie: “Het geeft mij rust dat ik niet elk half jaar weer bang hoef te zijn dat ze iets vinden in het ziekenhuis. Daarnaast heb ik de keuze gehad voor wel of geen operatie. Er zijn ook vrouwen die daadwerkelijk kanker hebben gekregen en die keuze helaas niet hadden.”
Lauren Verhoeven* (23) – neuscorrectie
Na het afronden van een dubbele bachelor volgt Lauren Verhoeven nu de master Humanistiek. Ruim een jaar geleden onderging zij, middenin in coronatijd, een cosmetische neuscorrectie. “Ik zat volledig in het verband en met blauwe ogen college te volgen met mijn camera uit. Voor mij was corona dus eigenlijk best wel fijn; ik had toch geen les op locatie.” Verhoeven kampte al sinds haar pubertijd met onzekerheid over haar neus: “Ik verwachtte dat ik gewoon wat meer zelfvertrouwen moest krijgen en dat die onzekerheid dan wel over zou gaan. Vorig jaar dacht ik: ja verdorie, ik voel mij er nog steeds hetzelfde over.” Op een gegeven moment barstte de bom: “Ik moest heel erg huilen omdat ik een foto van mezelf had gezien waar ik heel ongelukkig van werd.” Verhoeven dook samen met haar ouders achter de computer om research te doen naar neuscorrecties. Uiteindelijk kwamen ze uit op een privékliniek in Hilversum.
‘Ik denk dat sommige mensen plastische chirurgie zien als een middel om hun hele leven beter te maken, terwijl je uiteindelijk gewoon een net iets ander gezicht hebt.’
Tijdens ons gesprek draait Verhoeven haar gezicht 180 graden en laat ze zien hoe haar neus er eerst uitzag: “Hij was eerst een stuk langer en als ik lachte, dan kreeg ik zo’n klassiek heksenneusje. Daar heb je bij voorbaat al niet de beste associaties mee natuurlijk.” Verhoeven is heel tevreden met het eindresultaat. “Ik heb nu nog geen kleine of perfecte neus, maar hij past wel beter bij mijn gezicht.” Volgens haar moet men ook wel aan verwachtingsmanagement doen: “Ik denk dat sommige mensen plastische chirurgie zien als een middel om hun hele leven beter te maken, terwijl je uiteindelijk gewoon een net iets ander gezicht hebt.”
Die ‘kleine’ verandering maakte wel dat Verhoeven zich vlak na de operatie heel kwetsbaar voelde. “Je kijkt je hele leven naar een specifiek gezicht en opeens is dat gezicht anders, dat is een rare mismatch. Je hebt geen idee wat het resultaat gaat zijn. Soms dacht ik: oh help, heb ik wel de goede keuze gemaakt?” Uiteindelijk is die keuze heel goed geweest voor Verhoeven. “Het is voor mij voornamelijk de afwezigheid van iets waar je de hele tijd over tobt. Je hebt opeens superveel ruimte over om je druk te maken over belangrijkere of leukere dingen.” Ze gunt mensen die ook al jaren tobben over hun uiterlijk hetzelfde: “Je kunt jezelf het leven af en toe ook makkelijker maken.”
Zelf heeft Verhoeven nooit last gehad van vooroordelen over haar neuscorrectie. Toch kan zij zich goed verplaatsen in mensen die argwanend tegenover plastische chirurgie staan: “Ik denk dat veel mensen het een heel naar idee vinden, omdat je van jezelf zou moeten houden zoals je bent, en dat snap ik ook wel. Ik weet dat er ook een hele giftige kant aan de hele industrie kan zitten en ik denk dat het daarom ook goed is dat artsen gesprekken blijven voeren over de beweegredenen van meisjes en jongens.”
Overeenkomst
Schiphorst en Verhoeven zijn beide plastische chirurgie ondergaan, maar om verschillende redenen. Ik vroeg de twee vrouwen of zij ook een overeenkomst tussen hun verhalen konden bespeuren. Schiphorst noemde onzekerheid en de keuze daar iets aan te veranderen: “Ik kan mij heel goed voorstellen hoe blij zij nu is met haar neus. Voor mij was de operatie misschien medisch noodzakelijker, maar het bleef wel een keuze om mijn borsten ook te reconstrueren en dat is bij haar natuurlijk ook zo.” Over deze keuze van Schiphorst zegt Verhoeven: “Uiteindelijk willen we ons allemaal over de algehele linie tevreden voelen over ons eigen lijf en hoofd, dat is gewoon een stukje levensgeluk.”
*De naam Lauren Verhoeven is gefingeerd.
Met medewerking van Pleun Brink.