CDA voor het eerst te gast op roze feestje

Beeld: Beeld: Inge Spoelstra

10 februari 2021, 12:00

Auteur: Jarne van der Poel

CDA voor het eerst te gast op roze feestje

Beeld: Beeld: Inge Spoelstra

10 februari 2021, 12:00

Auteur: Jarne van der Poel

Tijdens het Regenboogdebat op 5 februari gingen acht partijen in gesprek over LHBTI-gerelateerde onderwerpen. Politiek redacteur Jarne van der Poel keek mee en vat de belangrijkste standpunten samen.

“Mevrouw Arib kan het vast veel beter” verzuchtte debatleider Clairy Polak halverwege het Regenboogdebat van dit jaar, verwijzend naar de voorzitter van de Tweede Kamer. Hoewel de deelnemende politici het grotendeels met elkaar eens waren, vlogen ze elkaar toch geregeld in de haren tijdens het debat over LHBTI-emancipatie afgelopen vrijdag. Vooral CDA-leider Wopke Hoekstra – die voor het eerst aan het regenboogdebat meedeed – had het zwaar.

Als enige aanwezige christendemocraat werd Hoekstra dus de meest conservatieve gast op een overwegend progressief feestje

Regenboogdebat

Sinds 2012 organiseert belangenorganisatie COC Nederland elk verkiezingsjaar het “Regenboogdebat” over onderwerpen die de LHBTI-gemeenschap (homoseksuelen, lesbiennes, biseksuelen, transgenders en intersekse mensen) aangaan. Dit jaar vond de derde editie plaats op vrijdag 5 februari. Er waren acht partijen aanwezig: 50Plus, GroenLinks, de PvdA, de SP, de VVD, de Partij voor de Dieren, D66 en het CDA. Bij de vorige editie ontbrak het CDA nog, maar de nieuwe partijleider Wopke Hoekstra wil duidelijk maken dat ook hij zich inzet voor de LHBTI’ers. Overige partijen als de PVV, ChristenUnie, SGP, DENK, Forum voor Democratie en JA21 waren wel uitgenodigd, maar gaven geen gehoor. Als enige aanwezige christendemocraat werd Hoekstra dus de meest conservatieve gast op een overwegend progressief feestje.

Dit werd al duidelijk bij het eerste onderwerp: geweld tegen LHBTI-ers. Alle partijen veroordeelden dit, maar verschilden van mening over de aanpak. Linkse partijen willen aparte discriminatie-rechercheurs die zich bezig gaan houden met anti-homogeweld, maar VVD en CDA voelen hier niks voor. Volgens Hoekstra moet er eerst gekeken worden “wat werkt”. Rob Jetten van D66 ergerde zich aan deze afwachtende houding, want “we wéten al hoeveel geweldsincidenten er zijn” en discriminatie-rechercheurs blijken in buurlanden een succes. De kersverse PvdA-leider Lilianne Ploumen en Jesse Klaver van GroenLinks vielen Jetten bij, en verweten het CDA dat het veel plannen tegen homogeweld heeft tegengehouden.

Intersekse baby’s krijgen soms vlak na de geboorte een geslachtsoperatie

Gevoelige onderwerpen

Een gevoelig onderwerp bleek intersekse kinderen te zijn, kinderen die geboren worden met een lichaam dat niet definitief jongetje of meisje is. Intersekse baby’s krijgen soms vlak na de geboorte een geslachtsoperatie, en ouders bepalen dan of het een dochtertje of zoontje wordt. Aan de debatterende partijen werd gevraagd of zulke niet-noodzakelijke operaties wettelijk verboden moeten worden, zodat het kind later zelf kan bepalen wat het wil. Alle partijen waren voorstander van een verbod, en de PvdA had dit zelfs in het verkiezingsprogramma opgenomen. De weifelende Hoekstra kwam wel met een kanttekening: “Met jonge kinderen moet je ouders en medici de ruimte geven om te doen wat in het belang van het kind is.” De VVD vond dat ook, maar Ploumen, Jetten en Klaver benadrukten dat ook ingrepen die met de beste bedoelingen worden gedaan, op een later moment tot verdriet kunnen leiden.

Het lastigste onderwerp van de avond was de recente controverse over scholen die homoseksualiteit afwijzen. Alle partijen waren het eens dat dit “onacceptabel” is. Weer verschilde Hoekstra van mening met de andere partijen over hoe dit geregeld moest worden. De andere partijen pleitten om artikel 23 van de Grondwet – de vrijheid van onderwijs – ondergeschikt te maken aan artikel 1 – het verbod op discriminatie. Daar wilde Hoekstra niet in meegaan. “Die vrijheid van onderwijs is óók een groot goed” benadrukte hij. Ook een acceptatieplicht – waarbij scholen geen leerlingen mogen weigeren – vond Hoekstra geen goed idee. Daarop kreeg hij alle andere partijen tegenover zich. Een “hoopje op Hoekstra”, noemde SP-Kamerlid Peter Kwint het. 

Bij andere stellingen was niet het CDA de twijfelaar, maar de VVD. Dilan Yeşilgöz, nummer vier op de VVD-lijst, wilde geen beloftes maken aan vluchtelingen die vluchten vanwege hun geaardheid. Asielzoekers zouden dan misbruik maken van dit soort regelingen. Ook met steun aan LHBTI-activisten in het buitenland, zoals Rusland, was Yeşilgöz terughoudend: geld wilde zij niet beloven, maar kennis en informatie wel. “Maar het kost geld om je te organiseren” bracht Ploumen daartegenin.

Uiteindelijk kwam D66-fractievoorzitter Rob Jetten het meest uit de verf

Gelijkgestemd

Omdat linkse partijen PvdA, D66, GroenLinks, SP en PvdD het bij elke stelling volmondig met elkaar eens waren, werd het moeilijk voor één bepaalde partij om zich te onderscheiden. Uiteindelijk kwam D66-fractievoorzitter Rob Jetten het meest uit de verf, omdat hij vaak putte uit zijn eigen ervaring (Jetten is zelf homoseksueel) en over alle onderwerpen tot in detail geïnformeerd was. Hij had zijn partijleider Sigrid Kaag ook gevraagd om een stap opzij te zetten, zodat hij namens de partij kon meedoen. Jesse Klaver en Lilianne Ploumen konden vaak alleen instemmend knikken als Jetten sprak. Wel onderscheidde Ploumen zich met een internationale visie, dankzij haar oproep om te strijden voor LHBTI-rechten wereldwijd.

Al met al gingen de discussies voornamelijk over mitsen en maren van de meer conservatieve deelnemers VVD en CDA. Fundamentele meningsverschillen waren er niet, en de partijen waren over bijna alle stellingen unaniem. Dit stemt hoopvol, net als het feit dat de partij die twintig jaar geleden nog tegen het homohuwelijk was, nu voor het eerst meedeed aan het Regenboogdebat. Vier partijen schitterden door afwezigheid. Hopelijk zien we hun lijsttrekkers debuteren tijdens het Regenboogdebat van 2025.

Het gehele Regenboogdebat van 2021 is hier terug te zien: https://youtu.be/kiStyQUi85M 

Na afloop van het debat lanceerde het COC de website RainBowVote.nu, een stemwijzer die overzicht biedt van hoe partijen denken over LHBTI-kwesties.

Met medewerking van Anne Oevermans.


lees ook:

Nieuwsbrief

Elke drie weken houden we je op de hoogte van wat we schreven en wat we lazen in de Red Pers-nieuwsbrief.

Zoeken

Doneren

Wij bieden jonge, aspirerende journalisten een podium én begeleiding. Dat kunnen we nog beter met jouw steun. Die steun komt met twee voor de prijs van één, want onze sponsor matcht jouw donatie. Geef jij ons vijf euro? Dan ontvangen wij een tientje.