Een nationaal meldpunt genaamd ‘Generatie aan Zet’: als het aan de 28-jarige Talitha Muusse ligt, wordt het hoog tijd dat jongeren serieus worden genomen. “Ik geloof in het opeisen van een plek aan tafel.”

‘Jongeren, start een revolutie!’ klonk er op een dinsdagavond in vele huiskamers tijdens de persconferentie van premier Mark Rutte. Zijn woorden brachten gemengde gevoelens teweeg bij generatie-expert Talitha Muusse. “Ik was aan de ene kant blij, want het is goed dat hij in zijn speech aandacht besteedt aan jongeren en ze ook direct aanspreekt. Maar wat hij daarna zei: ‘Ga je schoolbestuur maar lastig vallen of lokaal een beetje iets doen’, dat was een beetje knullig. Het kwam over alsof jongeren niet fundamenteel iets kunnen doen of mogen meepraten.”

Eisenpakket

Zelf bekleedde Muusse al op jonge leeftijd een positie in de Raad van Toezicht bij MVO Nederland en richtte ze de Duurzame Jonge 100 op. Ze leidt nu doorgaans jonge talenten op tot commissaris en toezichthouder bij stichting Blikverruimers. Samen met bijna 25 jongerenorganisaties waaronder LAKS en FNV Young & United, pakt Muusse het groots aan.

Onder meer een nationaal meldpunt, Generatie aan Zet, moet jongeren bewegen mee te doen. “Het meldpunt is opgericht om alle ideeën en oplossingen van jongeren uit heel Nederland op te halen,” zegt Muusse. “De nadruk ligt op het vinden van oplossingen voor de coronacrisis.”

‘Als de eisen niet worden ingevoerd, gaan we over tot protest’

Om een plek voor jongeren op te eisen, klopt Muusse aan bij het kabinet. “We willen vanuit de organisatie achter het meldpunt een signaal afgeven. Volgende week leggen we een eisenpakket neer bij het kabinet. Als die niet worden ingevoerd, gaan we over tot protest. We willen namelijk echt dat dit verandert.”

Ongeboren generaties

Muusse licht alvast een tipje van de sluier op over die eisen. “We hebben ons nu niet gericht op inhoudelijke onderwerpen zoals onderwijs of wonen, maar juist drie eisen geformuleerd waarvan we denken dat ze echt het algemeen belang van jongeren dienen. Eisen die de positie van jongeren verstevigen zodat ze meer directe inspraak krijgen.”

Zo wil Muusse onder andere dat jongeren voortaan gevraagd worden als jongerenexperts in het kabinet, om mee te denken over de anderhalvemetersamenleving en de nasleep van de coronacrisis. Gedacht kan worden aan een plek voor een jongere in het Outbreak Management Team (OMT). Daarnaast wordt er een wet geëist die het verplicht moet maken ieder wetsvoorstel te toetsen aan de effecten op ongeboren generaties. “We gaan voor beleid met langetermijneffecten.”          

Het duurde ruim twee weken voordat de eisen rond waren. Volgens Muusse had dat ook in een paar dagen had gekund. “Toch hadden we ook tijd nodig om elkaar te leren kennen en vertrouwen op te bouwen,” zegt ze.

‘Jongeren werden uitgenodigd in het torentje, waarna het gedane voorstel onderop de stapel belandde’

Maar met alleen vertrouwen kom je er niet. Met zoveel verschillende organisaties, gaan ook een heleboel verschillende standpunten gepaard. En dat levert volgens Muusse af en toe pittige discussies op. “Sommige jongeren hebben een eigenbelang dat ze op de voorgrond willen zetten en proberen zo als toekomstig bestuurder strategisch te zijn. Deze bijzondere tijd is echter een perfecte storm. We hebben nu zo’n mooi momentum om jongeren te motiveren, te mobiliseren en bij elkaar te brengen, dat we eigenlijk over onze eigen belangen heen moeten stappen.”

Wassen neus

Lange tijd probeerden alle jongerenorganisaties individueel hun belangen bij de regering te behartigen, maar dat leverde volgens Muusse maar weinig op. “Het bleek een wassen neus: jongeren werden uitgenodigd in het torentje of er werd een belofte gedaan, maar vervolgens belandde hun voorstel onderaan de stapel.” Het idee dat ze samen sterk staan, begint langzaam bij hen te landen. “Als we dit voor elkaar krijgen, een gezamenlijke jongerenlobby, dan staan we veel sterker dan voorheen. Dat geeft veel positieve energie.”

Jongeren zouden zich volgens de organisatie bewuster moeten zijn van hun rechten. Deze zomer voeren ze daarom campagne over de aankomende verkiezingen, om jongeren in beweging te brengen. “Als we onze jongeren niet mobiliseren, dan houdt je enkel een hele, sterke en oudere lobby over die bepaalde zaken bepaalt en over onze toekomst gaat.”

Voor jongeren die met de revolutie mee willen doen, heeft Muusse een tip. Naast het aandragen van ideeën bij Generatie aan Zet, kunnen zij volgens Muusse het beste zelf kunt aankloppen bij de gemeente, en vragen of er budget is voor jongerenparticipatie. Als dat er niet is, raadt Muusse aan om er zelf mee aan de slag te gaan. “Wellicht heb je wel een mening over het lokale onderwijs of over de wijk waarin je woont. Leg dat bij de gemeente neer en zeg: we moeten lokaal meer inspraak krijgen. Ik denk dat dat heel belangrijk is.”