De gedistingeerde Nestor uit Kuifje of het lakeienleger van Downton Abbey; bij een butler denk je eerder aan fictionele figuren dan aan een ‘echt beroep’. Zo niet Harm van den Hoek, die er op zijn 22ste voor koos om butler te worden. “Mijn baas heeft mij nog nooit zien zitten, eten of drinken.”
“Jullie wilden een butler zien, dan krijgen jullie een butler te zien,” zegt Harm joviaal als hij in vol ornaat -donkerblauw pak, grijze das, witte handschoenen- de deur van zijn huis in Amsterdam-Oost opendoet. Ook nadat de fotograaf en ik ons geïnstalleerd hebben in twee fauteuils blijft Harm blijmoedig in zijn rol van professioneel gastheer. Elegant serveert hij amandelgebak en thee in porseleinen servies. Dan neemt ook Harm plaats in een grote leunstoel, trekt hij resoluut zijn handschoenen uit en kan het gesprek beginnen.
Eerlijk gezegd wist ik niet dat butlers nog bestonden. Hoe kwam je erbij om dit werk te gaan doen?
“Toen ik 22 was studeerde ik sociologie aan de Vrije Universiteit, maar daar bracht ik helemaal niets van terecht. Gaandeweg kwam ik tot de conclusie dat studeren gewoonweg niet aan mij besteed was, en dacht ik: wat een ellende, fuck my life, wat moet ik nu?
“Een kennis suggereerde toen om eens aan het butlerschap te denken. Over butlers had ik de gebruikelijke vooroordelen: saaie, oude, grijze mannen die de deur openhouden voor rijke mensen in verlaten landhuizen. Desondanks ben ik me gaan oriënteren op het werkveld en raakte ik zeer enthousiast. Om mij zo goed mogelijk voor te bereiden heb ik vervolgens jarenlang in de hotellerie gewerkt en volgde ik in mijn vrije tijd kook- en sommeliersopleidingen. Uiteindelijk heb ik afgelopen zomer met goed gevolg de intensieve achtweekse opleiding van de School for Butlers and Hospitality afgerond. Sindsdien werk ik als butler voor een Belgische ondernemer en zijn gezin in een villa nabij Antwerpen.”
In de kelder staan duizenden flessen wijn
Wat zijn jouw voornaamste taken als butler?
“Ten eerste ben ik er om mijn opdrachtgever, of principaal zoals ik liever zeg, tijd terug te geven. Als zakenman heeft hij weinig tijd voor huishoudelijke zaken, dus die neem ik op mij. In de praktijk komt dat erop neer dat ik zorg draag voor het onderhoud van de meer dan 2500 vierkante meters massief natuursteen die in het interieur is verwerkt, de boodschappen doe, hem en zijn gezin van chauffeursdiensten voorzie, elke dag kook en bovendien verantwoordelijk ben voor de wijnkelder waarin enkele duizenden flessen staan. Als eindverantwoordelijke voor het huishouden stuur ik daarnaast het overige personeel aan. Ook bedien ik en tref ik alle voorbereidingen bij kleinere en grotere diners in huiselijke kring.”
Je bent dus de hele dag bezig. Hoe zit het dan met je pauze?
“Pauze? Wat is dat?”, vraagt Harm spottend. “Ik ben van maandag tot vrijdag van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat bezig met mijn taken. Wat ik daarbuiten doe, voltrekt zich buiten het zicht van mijn principaal. Hij heeft mij nog nooit zien zitten, eten of drinken, en dat zal ook niet veranderen. Dat gebeurt alleen op mijn eigen kamer in hun huis, waar hij en zijn gezin nooit komen.”
Het klinkt toch een beetje alsof je hun knecht bent. Waar liggen jouw grenzen als butler?
“Laat mij één ding duidelijk maken: je kóópt geen butler. Als dat zo zou zijn, zou ik als een soort slaaf alles moeten uitvoeren wat mijn baas van me verlangt. Maar er zijn tal van taken die niet tot de professie van een butler behoren of die ik liever niet doe. Wanneer mijn principaal bijvoorbeeld ziek is, dan reik ik wel de medicijnen aan, maar ik zal ze nooit direct toedienen.’’
Hij zou mij nooit openlijk complimenteren
Dus je houdt de relatie met je opdrachtgever strikt beperkt tot de professionele sfeer?
“Ja, dat is ook de enige manier waarop dit werk vol te houden is. Heel soms babbelen we even over koetjes en kalfjes, maar persoonlijk wordt het daarbij nooit. Ook wanneer ik met hen op vakantie ga blijf ik in mijn rol als butler. Mijn principaal zal mij ook nooit openlijk complimenteren of bedanken. Maar ik haal genoeg voldoening uit het feit dat ik hem kan ontlasten. Daar hoef ik niet elke keer voor te worden bedankt.”
Wijs je je opdrachtgever weleens terecht wanneer hij de mist in gaat wat etiquette en stijl betreft?
”Ik wijs nooit terecht en verbeter ook niet, maar ik doe wel suggesties. Zo had mijn principaal een uitnodiging ontvangen voor een high-end diner, waarbij de dresscode formal/elegant voorschreef. Mijn principaal was gestoken in een prachtig pak, maar had daarbij gespschoenen aan, geen formeel schoeisel. Toen suggereerde ik dat hij een ander paar schoenen, dat ik al in mijn handen gereed had, aan zou trekken. Aldus geschiedde.’’
Graag zou ik nog eens bij een oud-geld-familie willen werken
Plots staat Harm op om met zijn eigen servies te illustreren hoe sommige gasten van zijn werkgever een etiquetteflater begingen. Druk in de weer met borden, messen en schotels dist hij geestdriftig een keur aan anekdotes op, over vorken die verkeerd lagen, aannemers met gaten in hun sokken en gasten met bemodderde schoenen. De belangrijkste les in alle gevallen: hoe belangrijk de etiquette ook is, het is nog veel belangrijker om je gast niet in verlegenheid te brengen. De aannemer kreeg van Harm bij een wc-bezoek daarom snel nieuwe sokken toegestopt, en de man met zijn vieze schoenen vond ze bij vertrek schoongemaakt terug.
Wil je de rest van je professionele leven dit werk blijven doen?
“Voorlopig wel. Graag zou ik nog eens bij een Nederlandse oud-geld-familie willen werken, het liefst midden in de stad. Op termijn lijkt het me daarnaast leuk en inspirerend om mij als docent te bekwamen, om zo de schoonheid van het vak te laten zien aan een nieuwe generatie butlers.”
[vc_row][vc_column 0=””][vc_separator el_width=”90″][vc_column_text 0=””]Steun ons!
Onze studenten dragen vrijwillig bij aan Red Pers. Vond je dit een goede productie? Sponsor dan onze koffie (€ 2,50), https://redpers.nl/wp-content/uploads/2020/09/redperslogo-1.pngvergadering (€ 10,-) of grotere investering. Dankjewel![/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row 0=””][vc_column width=”1/3″][vc_btn title=”Kop koffie” style=”classic” align=”center” i_icon_fontawesome=”fa fa-coffee” add_icon=”true” link=”url:https%3A%2F%2Fbunq.me%2Fredpersnl%2F2%2C5|title:Doneer|target:%20_blank|”][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_btn title=”Vergadering” style=”classic” align=”center” i_icon_fontawesome=”fa fa-comments-o” add_icon=”true” link=”url:https%3A%2F%2Fbunq.me%2Fredpersnl%2F10||target:%20_blank|”][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_btn title=”Ander bedrag” style=”classic” align=”center” i_icon_fontawesome=”fa fa-money” add_icon=”true” link=”url:https%3A%2F%2Fbunq.me%2Fredpersnl%2F||target:%20_blank|”][/vc_column][/vc_row]