Instagram als marktplaats voor kunst

16 april 2018, 12:25

Auteur: Ananda Hegeman

Uit onderzoek van Invaluable, een online kunstspecialist, blijkt dat steeds meer mensen kunst niet meer ontdekken in musea of galeries, maar op sociale media als Instagram, Facebook of Twitter. Wat voor invloed heeft dit op de kunstmarkt?

Als je denkt aan het stereotype van een kunstverzamelaar zie je waarschijnlijk het tegenovergestelde van een gemiddelde Instagramgebruiker voor je. Toch blijkt uit onderzoek dat meer dan de helft van de connaiseurs sociale media gebruiken om hun collectie aan te vullen.

De verklaring hiervoor is simpel: globalisering en digitalisering hebben ervoor gezorgd dat een grote groep kunstenaars makkelijk zichtbaar is geworden voor het grote publiek. Daarnaast heeft niemand tijd om álle kunstbeurzen en tentoonstellingen af te lopen, maar met een smartphone zijn ze wel allemaal binnen handbereik. Zo kun je tegenwoordig terwijl je in de trein zit kunstshoppen of je nieuwe favoriete kunstenaar ontdekken.

Het Instagrameffect

Vooral Instagram is populair onder kunstkopers, ongeveer 48 procent geeft aan dit medium te gebruiken om kunst te kopen. Volgens Hiscox Online Art Trade Report verandert Instagram in een omzetgenererend platform. In de modewereld is dit al langere tijd het geval. Bedrijven als Like2Buy en Soldsie maken het mogelijk voor gebruikers om producten te kunnen kopen die op hun feed verschijnen. De kans is groot dat dit ook voor de kunstmarkt steeds gangbaarder wordt.

Brett Gorvy, voormalig hoofd van de moderne kunstcollectie van veilinghuis Christie’s, gaf vorig jaar aan dat zijn belangrijkste klanten allemaal op Instagram zitten. Gorvy ondervond de enorme impact van het kanaal voor het eerst toen hij op het punt stond een vliegtuig van New York naar Hong Kong te boarden. Hij zette nog even snel een foto van een schilderij van Jean-Michel Basquiat online en toen hij zestien uur later landde, had hij al meerdere serieuze biedingen gekregen. Twee dagen later was het schilderij verkocht voor 22,5 miljoen euro. Het kunstwerk had op de veiling eerder 6,8 miljoen opgehaald en de opbrengst is dus via het populaire platform meer dan verdriedubbeld. Daarmee is het de hoogste prijs die een kunstwerk ooit heeft opgebracht via Instagram.

Een bericht dat is gedeeld door @brettgorvy op

Het schilderij dat Gorvy via Instagram verkocht.

Het is wel belangrijk te melden dat dit een grote uitzondering is. Over het algemeen liggen de prijzen die betaald worden voor kunst via Instagram juist een stuk lager. Vorig jaar gaf 79 procent van de online kunstkopers niet meer dan 5000 dollar uit.

Nieuwe generatie kunstkopers

Traditioneel gezien zijn kunstkopers altijd wat ouder, maar uit onderzoek van American Attitudes Towards Art Survey blijkt dat de online kunstkopers vooral millenials zijn. Deze trend zal alleen maar doorzetten wanneer deze generatie ouder wordt en meer gaat verdienen. Meer dan veertig procent van deze ‘nieuwe elite’ ziet kunst kopen namelijk als een goede investering.

Een schoolvoorbeeld van een van deze nieuwe kunstverzamelaars is Freddy Insinger (27). Afgelopen maand sprak hij in het Stedelijk Museum op een evenement van Young Collectors Circle over zijn verzameling en had het onder andere over de invloed van sociale media. ‘Het internet heeft connaisseurs een stem gegeven. Verzamelaars hebben daardoor vandaag de dag een belangrijke functie in het promoten van nieuwe kunstenaars.’ De jonge verzamelaar is dan ook een groot fan van Instagram. ‘Het is een geweldige manier om informatie te verzamelen en nieuwe inzichten te krijgen. De kunstmarkt is er een stuk transparanter door geworden.’

Breakfast with a view #markrothko #richter #rothko

Een bericht gedeeld door Freddy Insinger (@thefreddyshow) op

Insingers Instagramaccount.

Onafhankelijkheid voor kunstenaars

Nederland telt ruim vierhonderd galeries voor hedendaagse kunst, twee derde van die galeries is gevestigd in de vier grote steden. Gemiddeld vertegenwoordigen galeries twintig kunstenaars, en als ze werk van hun kunstenaars verkopen ontvangen ze ongeveer de helft van de opbrengst.

Met de komst van sociale media, kunnen kunstenaars onafhankelijk van galleries hun kunst verkopen. Dit maakt het voor jonge kunstenaars veel makkelijker om van hun kunst te leven, omdat ze niks hoeven af te staan aan een tussenpartij.

Toch denkt de Nederlandse Galerie Associatie dat het kopen van kunst ook in de toekomst een fysieke activiteit blijft: ‘Mensen willen een kunstwerk zien en aanraken, contact hebben met de kunstenaar, de verkoper, andere verzamelaars.’ Ook speelt een rol dat kunstkopers galeries zien als ‘een keurmerk voor kwalitatief hoogstaande kunst.’ En die status heeft Instagram niet.

Dit artikel is onderdeel van onze serie over sociale media. Lees hier de rest van de artikelen.

lees ook:

Nieuwsbrief

Elke drie weken houden we je op de hoogte van wat we schreven en wat we lazen in de Red Pers-nieuwsbrief.

Doneren

Wij bieden jonge, aspirerende journalisten een podium én begeleiding. Dat kunnen we nog beter met jouw steun. Die steun komt met twee voor de prijs van één, want onze sponsor matcht jouw donatie. Geef jij ons vijf euro? Dan ontvangen wij een tientje.