Het WK. Het Museumplein staat bomvol met mensen die naar het grote scherm kijken, terwijl een aanzienlijk deel waarschijnlijk niet weet wat buitenspel precies inhoudt. Nu zijn we er echter niet bij in 2018 in Rusland, dus al die festiviteiten gaan niet door deze zomer. Wat zijn de (economische) gevolgen hiervan voor Nederland?
Spelerswaarde
Een WK is natuurlijk het grootste podium wat er is in het mondiale voetbal. Als je een goed toernooi draait als speler, kan je waarde letterlijk tientallen miljoenen stijgen, en kan je voor een enorm bedrag vertrekken naar een van de grootste clubs ter wereld. Ook al is dat team eigenlijk veel te hoog gegrepen voor je (ik kijk naar jou Memphis Depay). Nu Nederland het WK misloopt, kunnen onze spelers niet schitteren op het hoogste podium, en is het lastiger voor onze jongens om zich in de kijker te spelen.
Wat hiermee hand in hand gaat is het Europese falen van de Nederlandse clubs dit seizoen. Monsterbedragen zoals die voor Davinson Sánchez en Davy Klaassen werden betaald deze zomer werden alleen neergeteld omdat ze het allebei schitterden in een grote Europese competitie. Dit seizoen werd Feyenoord laatste in hun Champions League-groep, en de rest kon zich niet eens kwalificeren voor een Europees toernooi. Grote clubs zullen dus minder snel de portemonnee trekken voor een speler uit de Eredivisie, simpelweg omdat hij niet in een toernooi van niveau speelt (no offence naar de Eredivisie).
Geen WK en geen Nederlands succes in Europa betekent minder transfers, en minder transfers betekent minder geld, en minder geld betekent minder middelen om talent te kweken of aan te trekken uit het buitenland: een neerwaartse spiraal.
Sponsoring
De KNVB heeft een hele rits aan sponsorcontracten, en die lopen (niet geheel toevallig) af na 2018. Oranje mist nu twee eindtoernooien op rij, en is in imago keihard aangetast. Als land dat de laatste twee WK’s respectievelijk de finale en halve finale heeft gehaald, heeft de KNVB nog steeds een hele rits sponsoren die geld in het laatje brengen. Nu Nederland meerdere malen slecht heeft gepresteerd, zou het niet raar zijn als veel van die sponsoren na het contract in 2018 het voor gezien houden. Ook zullen opbrengsten van televisie-uitzendingen minder opleveren, en zullen kaartjes voor (oefen)interlands nu minder opleveren. Nogmaals: neerwaartse spiraal.
Economie
Een WK of EK voetbal is natuurlijk een gigantisch commercieel verkooppunt in een land. Precieze schattingen zijn vrijwel onmogelijk te meten. Voetbal Inside schatte de totale omzet van een eindtoernooi op een miljard, maar nrc.nl achtte dat als overdreven.
Bob van Oosterhout, sportmarketeer, vertelt over de resultaten van zijn onderzoek over de economische impact die een eindtoernooi heeft. “Bij eindtoernooien zie je dat er grofweg tussen de 75 en 100 miljoen extra wordt uitgegeven aan advertenties. De horeca loopt zo’n 350 miljoen euro mis op het moment dat we niet bij een groot toernooi zijn. Er wordt voor 150 à 200 miljoen euro aan Oranje-prullaria verkocht.” Dat is dus tussen de 575 en 650 miljoen euro in totaal, voor de wiskundigen onder ons.
De gouden generatie van het Nederlands elftal is voorbij
Daarnaast schatte de ING in de aanloop van het WK 2014 dat supermarkten zo’n tien miljoen euro extra verdienen per wedstrijd die Oranje op een eindtoernooi speelt. Ook wedden Nederlanders voor ongeveer 40 miljoen bij poules en wed-websites als Nederland een toernooi speelt.
Kortom: de gouden generatie van het Nederlands elftal is voorbij. En de Gouden Eeuw van de economie op eindtoernooien voorlopig dus ook. We zullen ons vanaf nu (hopelijk) wel gewoon weer kwalificeren voor EK’s en WK’s. Verwacht echter niet dat Oranje in de nabije toekomst weer in een (halve) finale gaat staan, dan kan je namelijk lang wachten. Aan de andere kant kan het niet veel slechter dan hoe het Nederlands elftal er nu voor staat. We moeten maar hopen dat Justin Kluivert opeens de nieuwe Arjen Robben blijkt te zijn.