Dit bericht is oorspronkelijk gepubliceerd bij Maximum Amsterdam
De reguliere programmering van de Nederlandse theaters is tijdens de zomer even stilgezet, maar dat betekent niet dat er helemaal geen theater meer te zien is. Niets is minder waar, want met het festivalseizoen in volle gang is er meer dan genoeg theater. De internationale voorstellingen van het Holland Festival zijn terug naar hun heimat, na Oerol is de rust teruggekeerd op Terschelling, maar het festival-festijn is nog maar net begonnen.
De meeste ‘Mokummers’ zullen het niet willen toegeven, maar Amsterdam-Noord is toch écht een stukje Amsterdam. Goed, je moet de pont pakken om er te komen of met de auto de Coen- of IJ-tunnel door, maar dat zou je niet moeten weerhouden om tussen 2 en 12 juli af te reizen om het Over het IJ Festival te bezoeken. Voor de 23e keer op rij wordt de NDSM-werf omgetoverd tot een festival-hart vol zeecontainers, beeldende kunst en interactieve installaties. Het thema van het festival is dit jaar ‘De Veranderende Stad’. “Met zijn twintig- tot dertigduizend bezoekers is het altijd al een festival voor de stad geweest, met locatietheater van jonge en gevestigde makers,” aldus artistiek leider Simone Hogendijk in een artikel in Theatermaker. “Locatietheater is altijd heel belangrijk geweest, hier en in mijn eigen werk.” En dat is ook dit jaar te zien aan de verschillende voorstellingen die vanaf deze week op verschillende locaties in Amsterdam-Noord te zien zijn. Met verschillende soorten locatievoorstellingen is het Over Het IJ Festival een waar feestmaal voor theaterliefhebbers die Oerol te ver weg vinden of niet van kamperen houden.
“Met zijn dertigduizend bezoekers is het een festival voor de stad, met locatietheater van jonge en gevestigde makers.”
Een traditionele locatievoorstelling is de jeugdvoorstelling Zoutloos (leeftijd 7+) van het Vlaamse theatergezelschap Studio Orka, die gespeeld wordt in verzorgingstehuis De Die. Door het stuk in een verzorgingstehuis te situeren, lopen fictie en realiteit naadloos in elkaar over. Een pijnlijk gegeven wanneer je kijkt naar hoe Zoutloos tot stand is gekomen: middels indringende gesprekken die de makers voerden met bewoners, dokters, verplegers en personeel kwamen allerlei zorgen naar boven die rond verzorgingstehuizen spelen, waaronder onrust over een waardig levenseinde, het gebrek aan luisterbereidheid, en efficiëntie versus empathie. Studio Orka demonstreert dit door in Zoutloos te tonen hoe de verjaardag van inwoonster Palmira gevierd wordt, maar doet dit op een dusdanig humoristische wijze dat het geheel niet een treurige bezienswaardigheid wordt.
“Door Zoutloos in een verzorgingstehuis te situeren, lopen fictie en realiteit naadloos in elkaar over.”
Theatermaker Joost van Hezik maakt met zijn voorstelling Jeanne op een andere wijze gebruik van de locatie. Jeanne, een voorstelling over Jeanne d’Arc en de vraag wat mensen beweegt om zich op te offeren voor hun ideaal, staat tijdens Over Het IJ op de binnenplaats van een kantoorcomplex. Deze keuze lijkt logisch, gezien moderne klokkenluiders als Snowden en Assange in een dergelijke setting werkten, maar voegt een extra laag toe aan de voorstelling met het besef dat dezelfde plek het voormalige galgenveld van Amsterdam is. Wat dit minder traditioneel locatietheater maakt, is dat deze voorstelling niet exclusief op deze locatie gespeeld wordt: Jeanne heeft ook in de Toneelschuur en op Oerol gestaan, in respectievelijk de grote zaal en een zandafgraving. Zo speelt Van Hezik met de relatie tussen voorstelling en locatie, en heeft hij in feite drie verschillende Jeanne’s gemaakt.
Het festival-hart staat traditiegetrouw vol met Over Het IJ’s eigen, unieke locatietheater: vijftien zeecontainers waarin jonge theatermakers korte voorstellingen van https://redpers.nl/wp-content/uploads/2016/08/max-in-ny-1.jpgimaal vijftien minuten hebben mogen maken, met als thema ‘De Stad van Morgen’. Ook dit jaar heeft dit een aantal interessante voorstellingen voortgebracht. Zo zullen Freek Nieuwdorp en Camiel Jansen een storm creëeren en bevechten, vraagt collectief AFGEFACKT aan de schipper of ze mogen overvaren en heeft Anne Stoop Hamlet weten in te korten naar vijftien minuten. Voor dertien euro kan je met een festivalbandje de hele dag op het festival-hart rondlopen en onder andere alle vijftien containervoorstellingen bezoeken. De reguliere voorstellingen kosten extra, maar er zijn ook verschillende gratis voorstellingen, installaties en kunstwerken. Ik raad elke ‘Mokummer’ aan om voor één keer zijn trots opzij te zetten en een bezoek te brengen aan het Over Het IJ Festival, al is het maar voor de sfeer, de gezelligheid en het feit dat de pont gratis is.
“Bezoek het Over Het IJ Festival. Al is het maar voor de sfeer, de gezelligheid en het feit dat de pont gratis is.”
Over Het IJ Festival
2 t/m 12 juli 2015
Kosten per dag 13 euro; weekend 23 euro; passe-partout 39 euro
Klik hier voor het online bestellen van festivalbandjes.