Toen (1882) en nu: het Spui

28 december 2014, 09:00

Auteur: Olivier Overberg

Toen (1882) en nu: het Spui

28 december 2014, 09:00

Auteur: Olivier Overberg

Dit bericht is oorspronkelijk gepubliceerd bij Maximum Amsterdam

Waar je nu op de fiets je best moet doen om door de mensenmassa heen te komen die uit de Kalverstraat het Spui oversteekt, stond slechts een kleine 150 jaar geleden nog een brug: de Osjessluis. Het verbond de Kalverstraat aan de noordelijke kant van de gracht met de Kalverstraat ten zuiden van het Spui. Pas in 1882 werd het Spui gedempt en ontstond de doorsteek van het Spui naar het Rokin zoals Amsterdammers het nu kennen: smal en druk. 

SPUI-AF-(3)

De linkerkant van de foto is een schets van het Spui zoals het er vlak voor de demping in 1882 uitzag. Er loopt een stenen brug, de Osjessluis, waarachter ook de Zuiderkerk te zien is. In het heden is de toren echter een stuk minder prominent zichtbaar. Waar nu café Esprit staat, stonden vroeger pakhuizen in het water (op de foto links van het midden). Rechts staat het Maagdenhuis, dat in 1780 neergezet is op kosten van burgers die uit voornamelijk de Rooms-Katholieke gemeenschap kwamen.

In de loop van de 14e eeuw vestigden de eerste mensen zich aan het Spui in het Begijnhof. Deze begijnen spraken in 1417 af met de stad het erf ten zuiden van het hof onbebouwd te laten, om de begijnen hun uitzicht te laten behouden. Het onbebouwde stuk land liep van de Nieuwezijds Voorburgwal tot de Rozenboomsteeg en vormde het begin van wat tegenwoordig het plein op het Spui is.

Het Spui was tot 1425 de grens van de stad. Tot aan die tijd was de Osjessluis ook de stadspoort van Amsterdam en na 1425 functioneerde de toenmalige poort als brug over de gracht. Het Spui diende destijds als een sluis om het binnenwater van de stad te ‘spuien’, vandaar ook de naam die deze locatie gekregen heeft. De sluis loosde het binnenwater uit de stad naar buiten en hield het zoute water buiten de stad.

Het beeld uit 1882 is een schets van J.C. Greive (jr.) en eigendom van de beeldbank van het Stadsarchief Amsterdam.

lees ook:

Nieuwsbrief

Elke drie weken houden we je op de hoogte van wat we schreven en wat we lazen in de Red Pers-nieuwsbrief.

Zoeken

Doneren

Wij bieden jonge, aspirerende journalisten een podium én begeleiding. Dat kunnen we nog beter met jouw steun. Die steun komt met twee voor de prijs van één, want onze sponsor matcht jouw donatie. Geef jij ons vijf euro? Dan ontvangen wij een tientje.